راهشناسي (از سلسله مباحث استاد محمد شجاعي) 2
مراحل حركت از رحم مادر به سوي دنيا
1 ـ سلول: پس از لقاح بين اسپرم مرد و تخمك زن، يك سلول ايجاد ميشود.
2 ـ توده سلولي: سلول شروع به رشد ميكند و به سه قسمت تقسيم ميشود كه سه بخش بدن انسان را ميسازد.
3 ـ اندامسازي: اندامهايي مثل دست، پا، چشم، قلب، كليه، ستون فقرات و… در اين مرحله ساخته ميشود.
مراحل حركت از دنيا به سوي برزخ
حركت و رشد مادي: 1 ـ نوزادي، 2 ـ كودكي، 3 ـ نوجواني، 4 ـ جواني، 5 ـ ميانسالي، 6 ـ پيري. انسان در اين دورهها براي انواع رشدهاي مادي و دنيايي تلاش ميكند.
حركت و رشد معنوي: رشد معنوي كسب فضايل اخلاقي و زدودن رذيلههاي اخلاقي است. روح كه اصل شخصيت انسان است بايد براي كسب نيازمنديهاي زندگي آخرتي آماده شود. شخصيت روح، از راه گوش، چشم، افكار، نوع ارتباطهاي ديني يا غيرديني و غذاهايي كه به آن داده ميشود، شكل ميگيرد.
نتيجه حركت آگاهانه و ناآگاهانه
نتيجه حركت و رشد آگاهانه در رحم مادر، تولد سالم و نتيجه حركت ناآگاهانه، تولد ناقص، بيمار و… است. ناقصالخلقهها در رحم مادر، حركت و رشد ناآگاهانهاي داشتهاند كه منطبق با نظام زيستي دنيا نبوده است. بنابراين، اگر آنچه كه براي زندگي ابدي آخرتي نياز داريم، در رحم دنيا كسب نكنيم، هنگام مرگ (تولد به برزخ) تولد سالمي نخواهيم داشت.
حركت آگاهانه، فقط كسب اطلاعات آخرتي نيست
حركت آگاهانه در دنيا، تنها اين نيست كه اطلاعات آخرتي داشته باشيم، بلكه مقصود اين است كه طوري در دنيا زندگي كنيم كه امكانات لازم براي زندگي در شرايط زيستي عالم برزخ را كسب كنيم. در همه كارها اعم از درس خواندن، شغل، تفريح، خانواده و جامعه، شخصيت ارزشمندي كسب كنيم تا آن را با خود به عالم برزخ ببريم، نه جاذبههايي كه ما را در راه دنيا متوقف كند. بايد بتوانيم آنچه را که کسب کرده ایم به عالمي ببريم كه به قول قرآن: «يوم لا ينفع مال و لا بنون، الا من اتي الله بقلب سليم[2] ـ در آن روز، نه مال و نه فرزند به انسان نفعي نميرساند، بلكه نفع از آن كسي است كه از دنيا با خود قلب سليمي بياورد.»
با چنين ديدگاهي، دنيا و آخرت را يكپارچه و متصل به هم ميبينيم، نه جدا از هم. پس بايد در عمر كوتاهي كه در هر لحظه ميتوان سرنوشت ميليونها سال را تعيين كرد، ياد بگيريم و عمل كنيم. اما نبايد مانند كساني باشيم كه 5 يا 10 سال كسب علم دنيايي ميكنند، اما از علوم آخرتي بيبهرهاند. اينها مغضوب خداوند هستند.
پيامبر اكرم9 فرمودند: «ان الله يبغض كل عالم بالدنيا، جاهل بالآخره ـ خداوند بر هر عالم به دنيا كه جاهل به آخرت است، غضب ميكند.»
حضرت فرمودند: از ما نيست كسي كه يك روز در هفته را براي آموزش دينش قرار ندهد.
بنابراين در مدت محدود عمر، بايد در حركت به سوي آخرت، اين آگاهي را كسب كنيم كه اوضاع زندگي ابدي چگونه است و چهطور افراد را به بهشت راه ميدهند و سپس لوازم آن زندگي را در دنيا كسب كنيم.
براي حركت آگاهانه بايد كساني را الگوي خود قرار دهيم كه اين مسير را خوب ميشناسند. يعني پيامبر اكرم(صل الله و علیه و آله) و ائمه معصومين كه آموزشهاي لازم را براي اين حركت دیدهاند.
فراموشي ابديت و زندگي جاودانه، منشأ اشتباهات در دنيا
فراموشي ابديت و زندگي جاودانه چيزي است كه موجب ميشود انسان، هرچهقدر هم از اوضاع زندگي آخرتي مطلع باشد، در دنيا به اشتباهات زيادي بيفتد و خود را ارزان بفروشد.
خداوند در قرآن حدود 80 مرتبه، «خلود و جاودانگي» زندگي انسان را يادآوري كرده و به همين دليل، معصوم7 فرمود: بهايي كمتر از بهشت براي شما نيست، پس خود را جز به بهشت نفروشيد.
علم به آخرت دو معنا دارد
1 ـ اطلاعات لازم را در مورد جايي كه ميخواهيم برويم و تا ابد در آن زندگي كنيم، كسب نماييم.
2 ـ تجهيزات لازم را براي سفر روح كسب كنيم، نه اينكه تنها به فكر توسعه مادي و آباد كردن دنيا باشيم.
معصوم7 فرمود: «الدنيا مزرعه الآخره ـ دنيا مزرعه آخرت است.» نتيجه اين ميشود كه به فرموده معصوم7: «الدنيا دار مَمَرِرّ و الآخره دار مقر[3] ـ دنيا سراي عبور است و آخرت سراي قرار گرفتن»
نتايج اصالت دادن به آخرت در دنيا
1 ـ اگر ما به آخرت اصالت بدهيم و بدانيم كه سرنوشت همه چيز را «تفكر آخرتي» تعيين ميكند، تمام حركتهاي خود را در دنيا بر همين اساس انجام ميدهيم. اجازه نميدهيم هيچ عملي از ما سر بزند كه با اصول زندگي آخرتي منافات داشته باشد.
2 ـ بيش از آنكه براي نيازهاي زودگذر دنيايي خود نگران باشيم، نگران تهيه امكانات زندگي ابدي خواهيم شد.
3 ـ آماده مرگ (تولد براي زندگي شيرين ابدي) ميشويم.
4 ـ حتي جوانها نخواهند گفت: «حالا خيلي وقت داريم»، چه رسد به افراد مسن و سالخورده.
5 ـ اصالت دادن به آخرت، منافاتي با نيازهاي دنيوي ندارد. زيرا حضرت علي( علیه السلام ) فرمودند: براي آخرت چنان باش كه انگار فردا خواهي مرد و براي دنيا چنان باش كه انگار هميشه زنده هستي.
6 ـ اصالت دادن به آخرت، موجب ميشود انسان همه داراييها و تواناييهاي دنيوي خود را به استخدام آخرت درآورد.
7 ـ اصالت دادن به آخرت، مانع گناه و دلبستگيهاي حرام ميشود.
از فرمول نسبت هزاران نتيجه بهدست ميآيد:
فرمول نسبت: «نسبت دنيا به آخرت مانند نسبت رحم مادر است به دنيا.»
قوانين اساسي حاكم بر حركت جنين از رحم مادر به سوي دنيا، شبيه قوانين حاكم بر حركت انسان از دنيا بهسوي آخرت است.